Με ρώτησαν πρόσφατα ποια χαρακτηριστικά καθιστούν τον άνθρωπο ταπεινό, χωρίς να κινδυνεύει να γίνει ηττοπαθής. Μου φάνηκε τόσο ενδιαφέρον θέμα προς ανάλυση, καθώς κατάλαβα πως πολλοί άνθρωποι θεωρούν ότι η ταπεινότητα είναι αδυναμία. Λογικό αν σκεφτούμε πως ζούμε σε μια ναρκισσιστική εποχή, όπου η εξασφάλιση της “καλής εικόνας” είναι το ζητούμενο και ο εαυτός είναι αντικείμενο προς επίδειξη και όχι υποκείμενο προς σχέση.
Σκέφτομαι, λοιπόν, πως ταπεινός είναι ο άνθρωπος που αναλαμβάνει την ευθύνη του εαυτού του στις καταστάσεις, όχι όλη την ευθύνη των καταστάσεων και ταυτόχρονα είναι σε θέση να βάζει όρια στον εαυτό του και τους άλλους και καλούς όρους στις σχέσεις του.
Ακόμη, ταπεινός είναι όποιος έχει επίγνωση τόσο των προτερημάτων όσο και των σκοτεινών του σημείων και επιθυμεί να συναντηθεί ουσιαστικά με τους άλλους παρά και τις δικές τους αδυναμίες.
Ταπεινός είναι όποιος έχει τη γνώση πως ότι καλό του συμβεί στη ζωή του δεν θα του προσφερθεί αλλά θα προκύψει μέσα από επένδυση, δέσμευση και προσπάθεια.
Τέλος, ταπεινότητα προκύπτει από τη βίωση των δύσκολων συναισθημάτων, το μη κουκούλωμα, το πένθος για ότι δεν υπάρχει πια, όχι με απαισιοδοξία αλλά πίστη ότι αυτή η διαδικασία θα μας ελευθερώσει.
Όταν σκέφτομαι τι σημάνει ταπεινότητα φέρνω στο νου τον Μιχαήλ Άγγελο, αυτό τον σπουδαίο γλύπτη και ζωγράφο της Αναγέννησης, του οποίου έργα είναι – μεταξύ άλλων εμβληματικών – η Καπέλα Σιξτίνα στο Βατικανό και η Πιετά στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου. Υπήρξε ο μοναδικός καλλιτέχνης της εποχής, του οποίου η βιογραφία εκδόθηκε πριν τον θάνατό του, χαρακτηρίστηκε ως “ο θεϊκός” και ο ίδιος στα 85 του χρόνια, λίγο πριν φύγει από τη ζωή, δήλωσε: “Ακόμα μαθαίνω”..
Ηλιανα Χρυσικακου
Ψυχολόγος – Συστημική Υπαρξιακή Ψυχοθεραπεύτρια